1. اصل تحقق را توضیح دهید؟
این اصل ناظر به ویژگی اندیشه ورزی انسان است در بحث از این ویژگی گفتیم که همه انسان‌ها درگیر اندیشه ورزی اند و امر به تفکر موردی ندارد به هرجا شاهد چنین امری باشیم در واقع امر به نوع معینی از تفکر مورد نظر است پس آنچه مطلوب است تفکر هدایت شده است و این معنی هم سنگ تعقل است هرگاه تفکر و تعقل به نفع مترادف به کار روند مقصود همین تفکر هدایت شده است. می‌توان گفت هر تقلی تفکر است اما هر تفکری تقبل نیست از این رو اصل تعقل بیانگر آن است که باید پویش بی وقفه فکر و اندیشه آدمی را هدایت کند معنی و خصایل این هدایت از معنی عقل و تعقل در فرهنگ قرآن نشات می گیرند
2. زمینه علم چگونه فراهم می‌شود ؟
هر گاه پدیده‌های هستی و امور و مسائل آدمیان به گونه ای تبیین شود که وجه ارتباط و انتساب آن به خدا آشکار شود زمینه علم فراهم می‌شود و با اصول علم تعقّل ممکن می شود
4. آیا روش تعقیر ذاتی است یا گرفتنی؟
با آنکه ۲۰۰ آیه در باب تفکر و تعقل و تذکر دارد اما در هیچ آیه‌ای به معرفی طریقه فکری مزبور پرداخته و تنها به آنچه مردم بحث عقل فطری خود در میابند فراخوانده و به نحوه ادراکی که در همه انسان ها موجود است اعتماد کرده است با همین نحوه ادراک است که آدمیان از عسل ثر و از لزوم به لازم پی می‌برند و به این شیوه دایره معلومات خود را می گستراند این عقل نهادی روش پیش روی خود را دارد و لذا روش تحقیق لنز آتی سنگ رفتنی یعنی نفر صحیح است که به عقل روش دهند و این فرض که کسی روش آن را سرکوب کند آنچه رخ می دهد این است که کف پایی از کفش‌های عقل یا همان ربایی از زیر یارو تحت فشار قرار می‌گیرد و آنگاه ناراست راست جلوه می‌کند به حق باطل است اگر این اعمال فشار به کنترل درآید میزان بودن عقل پس از این آنکه ظاهراً ناپدید شده بود دوباره پدیدار می شود
5. مقصود از روشهای تربیت عقلانی چه روشهایی است؟
که توازن عقل نهادی را حفظ کند و راهیابی آن را به سمت علم صحیح میسر گرداند تا به حصول این علم شکوفایی اهل نهادی فراهم آید
6. عقل نهادی اعم از دو دسته است آنها را نام ببرید؟
عقل نظری تمیز دهنده درست نادرست عقل عملی الها مگر فجور و تقوا است و لذا علمی که حاصل می شود و عقل را مایه ور می کند اعم از علم نظری و استدلالی و علم برآمده از تذهیب نفس و تقوا است
7. روش های تربیت عقلانی در اسلام را تحت چه عنوان مورد بحث قرار می دهند؟
۱ روش تزکیه ۲ روش تعلیم حکمت
8. تاثیر کشش و کشمکش های نفسانی را بر عقل نهادی انسان توضیح دهید؟
کشش ها و کشمکش های نفسانی توازن عقل نهادی را از آن سرد می کند و عقل را هم در حیطه نظر و اندیشه و هم در حیطه عملکرد آن به خطا می راند چنان که حب و بغض ز چشم عقل را چنان احول می کند که اندیشه حق را سوزد و اندیشه باطل را استوار و متین می‌یابد در عرصه عمل نیز تن دادن به هوس‌ها و پیروی هوا ها کار عقل را به جایی می رساند که این عمل شنیع را نیک می بیند و عمل نیک را شنیع
9. روش های تربیتی باید به چه نحوی باشند؟
با نظر به اصل تعقل باید روشهای تربیتی به نحوی باشند که تلاش و گویش فکری انسان را به درستی هدایت کند تا هدایت وی به سمت حقیقت هستی میسر شود
10. قرآن باعث شیوه مرسوم در تفکر سر نزاع دارد و شیوه خود را از هر یک مبرا می‌داند آنها را نام ببرید؟
مسلک حس گرایی محض مسلک استدلال محض و مسلک تذکر محض
